شاید تاکنون برای شما پیش آمده باشد که لباسی تهیه کرده باشید و معنی علائم و نوشتههای روی برچسب لباس را متوجه نشوید. لباسها نیز مانند سایر لوازم دیگر دارای دستورالعملی در اتیکت لباس هستند که اگر با این دستورالعملها و قوانین آشنایی داشته باشیم، میتوانیم مدت استفاده بهینه از لباسها را افزایش دهیم. بدین صورت علاوه بر کمک به محیط زیست به اقتصاد خود نیز کمک کرده ایم.
اتیکت کت بهاره بالا از ۴۸٪ پلی استر تشکیل شده است، حالا اصلا پلی استر به چه جنس پارچهای گفته میشه؟! پلی استر از دسته مواد الیاف مصنوعی هست که در سالهای اخیر جایگزین پنبه و الیاف طبیعی شده. این ماده دارای ویژگیهای برتری مثل مقاومت به رطوبت، قابلیت سریع اتوکشی، قابلیت خشک شویی، حفظ شکل و فرم پارچه در هر آب و هوایی و شرایط نگهداری ساده است. اما در مقابل با تمام فوایدی که بدانها اشاره شد پلی استر از جنس الیاف مصنوعی بوده و امکان ایجاد حساسیت، صدمه به محیط زیست، قابلیت اشتعال بالا و امکان ایجاد جرقه و جریان الکتریکی ساکن را دارد. برای درک بیشتر به تصویر زیر توجه کنید.
نمونه پارچههای پلی استر با الیاف طبیعی قابل مقایسه اند. مثلا در تصویر بالا پارچه پشمی با پلی استر مقایسه شده است. سطح نرم پارچه پشمی، مقاومت در مقابل بو و مواد تعریقی و قابلیت تنفس پوست از روی پارچه پشمی از ویژگیهای لباس تهیه شده از پارچه پشمی است. در مقابل پارچه پلی استری دارای قیمت پایین، خشک شوندگی سریع و طول عمر بالا است.
بنابراین برای تهیه لباسها علاوه بر نیاز فرد، میزان بودجه درنظرگرفته شده نیز در تعیین جنس پارچه دخیل هستند. در ادامه به سایر علائم بکاررفته در برچسب لباس اشاره میشود.
اولین نکته و مهمترین نکتهای که در لباسها مورد توجه است، جنس پارچه به کار رفته در لباس است. جنس پارچه رابطه مستقیمی با سلامتی انسان، راحتی در لباس و طول عمر لباس دارد. بنابراین توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است. یکی از مواردی که در لیبل لباسها درج میشود درصد مواد بکارگرفته شده در پارچه است. برای مثال در شکل بالا ۵۲٪ پنبه بکار رفته و ۴۸٪ پلی استر. دقت شود که بیشترین پارچهای که در مورد لباسهای راحتی بهترین بازده را داراست، نخ پنبه است. حال اگر هرچه درصد پنبه لباس بیشتر شود جنس پارچه لطیفتر و نرمتر میشود و هرچه نخ پارچه بیشتر شود به سمت چروک شدن تمایل بیشتری دارد.
استفاده از الیاف مصنوعی مانند ریون و نایلون از کیفیت لباس میکاهد. به خصوص در مورد لباس راحتیعدم استفاده از نایلون به دلیل تعریق و بوی بدن بسیار مهم است.
اکثریت مواقع جنس پارچه در بالای لیبل درج میشود. در هنگام خرید لباسهای زمستانی، لباس راحتی و لباس روتین کار توجه به جنس پارچه جزو اولویتهای خرید محسوب میشود. برای مثال در شکل زیر یک نمونه برچسب لباس گرمپوش بهاره نشان داده شده است.
لباسهای زمستانی در اکثر مواقع از ترکیب پلی استر با الیاف طبیعی ساخته میشوند که هرچه میزان پلی استر بکار رفته کمتر باشد قیمت نهایی محصول بالاتر میرود. بنابراین الیاف طبیعی مانند نخ، پنبه و کتان و پشم با پلی استر قابل تلفیق هستند. اینکه چه ترکیباتی در بافت لباس استفاده میشود بر نحوه نگهداری، شست و شو و خشکشوئی لباس اثرگذار است.
بنابراین توجه به علائم هشدار دهنده برروی اتیکت لباس بسیار مهم بوده و ما را از سردرگمی نجات میدهد. برای مثال یک لباس پشمی با آب دمای بالا قابل شست و شو نیست، اما وقتی با پلی استر و مصنوعات ترکیب میشود تحمل حرارتی لباس بالاتر میرود. همچنین اتوکشی الیاف پارچه به جنس بکار رفته در لباس بستگی دارد. همانطور که در قسمت درجهبندی اتو تقسیم بندیها براساس جنس پارچه صورت میگیرد.
معمولا مبدا کشور تولید کننده لباس نیز در قسمت بالایی لیبل و اتیکت لباسها درج میشود. اگر لباسی که تهیه میکنید از برند مشخص و تعیین شدهای باشد و به اصطلاح از تولیدات فلهای و بیهویت نباشد دارای یک بارکد یا شماره سریال است. از طریق این بارکد میتوان مشخصات کالا و مبدا سازنده را بدست آورد. گاهی برخی از محصولات به سفارش یک کشور ساخته و یا بهتر است بگوییم دوخته میشوند. اگر برچسب روی لباس که حکم شناسنامه آن را دارد، به درستی بر روی آن قرارگرفته باشد. به طور معمول کلمه ساخته شده در کشور مبدا (Made in) کشور محل تهیه محصول را نشان میدهد. برخی محصولات دارای لیبل دفترچهای هستند که کشور مبدا برند و محل ساخت محصول هر دو در صورت نیاز در این صفحات آورده میشوند.
اینکه چه مشخصاتی از محصول همراه آن آورده شوند، استاندارد خاصی ندارد و بیشتر به سیاست و قوانین برندها وابسته است. برخی از برندها به مفصل گویی و ذکر جزئیات علاقمند هستند و همراه لباس دفترچهای راهنما از جنس تا نگهداری و شست وشو و توضیحات توصیهای ارائه میدهند. در جهان امروز تاکید بیشتر طراحان به ارائه موجوز و آسانتر دستورالعملها است؛ بنابراین این مورد در لباس نیز مورد توجه بوده است.
توجه به علائم و سمبول های نشان داده شده در لیبل لباس ها برای شست و شو و نگهداری لباس امری ضروری است. بنابراین در اینجا به تعدادی از پرکاربردترین این علائم اشاره می شود. به طورکلی این علائم شامل پنج مرحله کلی:
در جدول بالا علائم موجود در لیبل لباس ها آمده است، برای شست و شوی لباس توجه به اینکه آیا مجاز به استفاده از ماشین لباسشویی هستیم یانه؟ اگر مجازیم با چه شرایط دمایی و دور چرخش ماشینی می توانیم لباس مورد نظر را تمییز کنیم، بسیار مهم است.
همچنان که در جدول مشخص است، نقاط درون علامت شست و شو نشانگر درجه حرارت مجاز شست و شو است. خطوط زیر ظرف شست و شو به معنای دور ماشین لباسشویی است. همچنین اگر دما ذکر شود به معنای حداکثر دمای آب مجاز جهت شست و شوی لباس است. علامت دایره نیز به معنای خشک شویی لباس است.
علائم سفیدسازی لباس در جدول بالا آورده شده است. که به ترتیب اجازه استفاده از سفیدکننده ها، اجازه استفاده از شوینده های کلردار، ممنوعیت استفاده از شوینده های کلردار، ممنوعیت استفاده از سفیدکننده و استفاده از محلول جایگزین است. البته استفاده از مایع سفیدکننده باعث آسیب به بافت پارچه می شود و توسط هیج کمپانی لباسی این روش سفیدسازی توصیه نمی شود.
هرچه قدر میزان نخ بکاررفته در بافت پارچه بیشتر باشد، لباس نیاز به اتوکشی بیشتری دارد. لباس های نخی پس از شست و شو چروک بیشتری برمی دارند و با آویزان کردن چروک لباس خودبه خود باز نمی شود. هرچه درصد مواد دیگر در لباس بیشتر شود از میزان چروکیدگی لباس کاسته می شود.
در این مرحله درجه مجاز اتوکشی مشخص می شود. که این درجه بندی برروی خود وسیله اتوکشی نیز باتوجه به جنس پارچه مشخص شده است. همچنین برخی لباس ها مانند لباس های زمستانی نسبت به شست وشوی گرم و استفاده از بخار اتو حساس هستند. بنابراین در هنگام شست و شو و عملیات خشکشویی توجه به این نکات ضروری است.
در اینجا نیز مانند ظرف شست و شو علامت گرد روی اتو نشانگر درجه بندی حرارت است. میزان مجاز حرارت با نقاط گرد توپر نشان داده می شود. این حرارت از یک دایره توپر که نشانگر ۱۱۰˚c تا ۲۰۰˚c است، به بیان دیگر تعداد نقاط گرد توپر درجه پایین، درجه متوط و درجه بالای اتو را نشان می دهند.
در دسته بندی علائم مربوط به خشکشویی مجاز بودن یا نبودن استفاده از مواد شوینده خاص تعیین می شود. به طورکلی علامت دایره به معنای خشک شویی است؛ اگر ضربدر روی دایره مشاهده شد به معنای ممنوعیت خشکشویی لباس است. حرف F داخل دایره به معنای ممنوعیت استفاده از فرآوردههای نفتی در مرحله خشکشویی لباس است. حرف W به معنای استفاده صرفا بخار آب برای خشکشویی است و حرف P به معنای ممنوعیت استفاده از محلول های تتراکلرواتیلن است. مشاهده حرف A نشانگر مجاز بودن همه دسته های محلول هاست و دایره خالی بدون وجود هیچ حرفی به معنای خشکشویی بدون هیچ معلول شیمیایی است.
برای مثال در تصویر زیر به علائم بکار رفته در لیبل لباس دقت کنید. اگه بتونید این علائم رو متوجه شوید یعنی به مبحث علائم و نشانه های روی برچسب لباس تسلط پیدا کردید.
این لباس باید در دمای خنک توسط ماشین شسته شود و استفاده از سفیدکننده برای این لباس مجاز نیست. مرحله اتوکشی این لباس نیز در درجه حرارت پایین مجاز است. علامت دایره نشانه خشک شویی بود و حرف P داخل دایره یعنی به جز تتراکلرواتیلن استفاده از سایر محلول ها برای خشکشویی این لباس مجاز است. علامت مربع به معنای علامت خشک کردن پس از شست و شو بود که خط تیره درون مربع یعنی لباس باید در سطح هموار خشک شود و نباید آویزان شود.
اگر تمامی علائم را به راحتی متوجه شدید پس به آسانی میتوانید لباس مناسب را انتخاب کرده و به خوبی مراحل نگهداری و شست وشو را انجام دهید. یادمان باشد که تولید لباس به چرخه محیط زیست آسیب میرساند و نگهداری مناسب از لباس ها باعث کند شدن این آسیب خواهد شد.
